Historia | Mapa serwisu | English version
MOTOevi strona Jakuba Lamparta (Ludi) gg: 2250921 adres: eviler1@op.pl

Historia Motoryzacji Polskiej

Historia > Historia Motoryzacji Polskiej

Zastava 101
CWS T-1


Polski przemysł samochodowy zaczął się rozwijać znacznie później. Pierwsze polskie konstrukcje powstały w Centralnych Warsztatach Samochodowych. Samochody osobowe CWS-T1 i CWS-T2 zaprojektowane przez Tadeusza Tańskiego nie były jednak produkowane seryjnie. W roku 1926 fabryka Ursus która produkowała głównie silniki spalinowe dla rolnictwa, kupiła licencję włoskich samochodów ciężarowych SPA i uruchomiła produkcję samochodu ciężarowego o nazwie Ursus- typ A. Od 1930 roku Ursus wszedł w skład Państwowych Zakładów Inżynierii, które produkowały samochody osobowe i ciężarowe na licencji włoskiej firmy Fiat. Wykorzystując ich zespoły wykonano wiele odmian pochodnych, między innymi 20- miejscowy autobus. W latach 1935-1939 opracowano wiele polskich konstrukcji np.: prototyp dużego samochodu ciężarowego typ LS, silniki samochodowe typ 403 i 705, motocykle Sokół 200, Sokół 600, M-111 i inne. W 1939 roku przystąpiono do rozbudowy zakładów gdzie miało się produkować 10 000 samochodów ciężarowych rocznie. Cały zakład został jednak zniszczony w czasie wojny.

Po wojnie polski przemysł motoryzacyjny trzeba było budować od podstaw. W roku 1946 zapadła decyzja uruchomienia samochodu ciężarowego o ładowności 3,5 t, o nazwie Star 20. W 1948 w Starachowicach wyprodukowano pierwszych 10 samochodów. Jednak regularną produkcję rozpoczęto w 1949r. Trzy lata później w nowo wybudowanej Fabryce Samochodów Osobowych w Warszawie została zmontowana seria próbna samochodów FSO Warszawa, których konstrukcja była oparta na licencji radzieckiej. Również na licencji radzieckiej w tym samym roku rozpoczęto produkcję 2,5-tonowych samochodów ciężarowych FSC Lublin. Wspólnymi cechami tych samochodów była przestarzała konstrukcja, a sprawy polityczne zadecydowały o wyborze licencjodawcy.
W późniejszych latach uruchomiono wiele nowych zakładów np.: Sanocka Fabryka Autobusów, Jelczańskie Zakłady Samochodowe, Fabryka Samochodów Dostawczych w Nysie, Fabryka Mechanizmów Samochodowych w Szczecinie i wiele innych. Stara 20 zastąpiły kolejno Star 21, 25, 27, 28 i 29, Star 200, 1142 i Star 742.
Autobusy San, Jelcz i Sanok, samochody dużej ładowności A80, Jelcz 315, popularny samochód osobowy Syrena to kolejne etapy rozwoju naszej motoryzacji. Każdy z tych pojazdów był wykonywany w różnych odmianach i stopniowo modernizowany.

Ogar
Ogar

Duże znaczenie dla polskiego rozwoju przemysłu samochodowego miało zakupienie w 1965 r. we Włoszech licencji na samochód osobowy noszący u nas nazwę Polski Fiat 125p. Zakupienie tej licencji wraz z nowoczesną dokumentacją technologiczną i parkiem maszynowym spowodowało modernizację warszawskiej FSO, lecz także wielu kooperujących z nią mniejszych zakładów motoryzacyjnych.
W roku 1971 podpisano umowę licencyjną z zakładami Fiat na produkcję samochodu Polski Fiat 126p w nowo wybudowanych zakładach w Bielsku i Tychach. Przez wiele lat były to bardzo popularne na naszych drogach samochody. Przestano je produkować dopiero w 2000 roku. W latach 1971-76 uruchomiono montaż innych samochodów tej firmy. W Fabryce Samochodów Mołolitrażowych w Bielsku montowano przez pewien czas Polskie Fiaty 127p, a w FSO w Warszawie- Fiat 128p, 131p i 132p.
Kolejnym etapem rozwoju FSO stało się uruchomienie w roku 1978 produkcji samochodów osobowych o nazwie Polonez. Ich produkcja przebiegała równolegle do produkcji Polskich Fiatów 125p. Samochody te miały zresztą wiele wspólnych zespołów.

W latach siedemdziesiątych rozwój motoryzacji nie ominął samochodów ciężarowych i autobusów. W 1972 zawarto umowę z francuską firmą Berliet o współpracy w zakresie produkcji autobusów dużej pojemności. W Jelczańskich Zakładach uruchomiono najpierw montaż autobusów Jelcz-Berliet PR 100, a następnie Jelcz-Berliet PR 110.
Oprócz współpracy z francuską firmą Berliet, Jelczańskie Zakłady Samochodowe nawiązały kontakt z austriacką firmą Steyr, podejmując współpracę nad rodziną samochodów dużej ładowności. W Antoninku pod Poznaniem powstała fabryka samochodów rolniczych Tarpan. W Fabryce Samochodów Ciężarowych w Lublinie podjęto prace nad produkcją samochodów dostawczych.

W latach osiemdziesiątych rozwój przemysłu motoryzacyjnego uległ znacznemu zahamowaniu. Wiązało się to z problemami jakie przeżywała gospodarka naszego kraju. Wstrzymano realizację niektórych inwestycji, zmniejszono poziom produkcji poszczególnych zakładów. W ostatnim dziesięcioleciu ubiegłego stulecia nastąpiło ożywienie w przemyśle samochodowym. Polska stała się ważnym rynkiem zbytu oraz liczącym się partnerem dysponującym wysoko kwalifikowaną i relatywną tanią siłą roboczą.
Znaczne inwestycje poczyniły w Polsce koncerny Fiat, Daewoo i General Motors. Powstały zakłady montujące samochody Ford, Volkswagen, Mercedes. Na polskim rynku motoryzacyjnym rywalizują tacy producenci jak: Renault, Citroen, Toyota, Nissan, Mitsubishi.


Leopard
Leopard

W miarę rozwoju motoryzacji obserwuje się zmiany w konstrukcji pojazdów mające na celu poprawę ich właściwości eksploatacyjnych, zwiększenie wygody i bezpieczeństwa oraz zmniejszenie ich uciążliwości dla otoczenia. Istotnym zagadnieniem jest również eliminowanie negatywnych skutków rozwoju motoryzacji. Doskonaląc silniki i stosując bezołowiowe paliwa, dąży się do zmniejszenia emisji substancji szkodliwych, znajdujących się w spalinach samochodowych. Duże znaczenie przywiązuje się także do minimalizowania hałasu spowodowanego pracą pojazdu.